کسری دولتخواهی، قائممقام شرکت بانکداری باز سنباد در یادداشتی برای ماهنامه عصر تراکنش به وضعیت اقتصاد API و تحولات پیش رو این صنعت همواره در حال رشد و مهم پرداخته است که پیشنهاد میکنیم این مقاله را در ادامه مطالعه کنید.
در سالهای اخیر اقتصاد API رشد چشمگیری داشته، اما علیرغم همه تحولات و فعالیتها، پیشبینی آینده سخت و دشوار است. آن چه با اطمینان میتوان گفت، این است که اقتصاد API به رشد خود ادامه خواهد داد. در بسیاری از پیشبینیهایی که در حوزههایی چون خدمات مالی، پایگاههای اطلاعاتی و حتی بخش بهداشت و درمان صورت پذیرفته است، APIها نیز کموبیش حضور دارند، حضوری که نسبت به سالهای گذشته بسیار مشهودتر است. در ادامه پیشبینیهایی پیرامون روند تغییر و تحولات اقتصاد API در 10 عنوان مطرح شده است.
1- امنیت همچنان مسئله اصلی باقی خواهد ماند. تعدد و فراوانی درزهای امنیتی و اطلاعاتی در سالهای اخیر حاشیههای زیادی را برای APIها رقم زد. در آینده انتظار میرود که شرکتها برای جلوگیری از نشتهای اطلاعاتی سرمایهگذاری قابلتوجهی در این مورد انجام دهند. بااینحال، در بستر وب هنوز شمار زیادی APIهای نامطمئن وجود دارند که از لحاظ امنیتی در خطر بوده و مسئله بروز درزهای امنیتی و اطلاعاتی را تشدید میکند.
2- خودکارسازی، خدمات خرد و APIها به موتور محرک حوزه فناوری اطلاعات بدل خواهند شد. همانطور که شرکتها ساختار سیستمهای فناوری اطلاعات خود را تغییر میدهند، بسترسازی به روندی غیر قابل مهار بدل شده است. این مسئله با توانمند کردن APIهایی که تا پیشازاین برای دسترسی به سرویسهای داخلی و خارجی استفاده میشدند، چالاکی و سرعت بیشتری را برای محصولات موجود و جدید به ارمغان میآورد. سودهای سرشاری در خدمات خرد نهفته و APIها بخشی مهم و کلیدی در ارائه اینگونه خدمات محسوب میشوند.
3- بهرهگیری از اطلاعات، اهمیت حیاتیتری برای مالکان APIها خواهد یافت. این روند در سالهای اخیر در حال اوجگیری و گسترش بود و پیشبینی میشود که هرچه APIها نقش پررنگتری در کارکردهای درآمدی شرکتها، نظارت بر رفتار کاربر نیز اهمیت بیشتری خواهد یافت. این مسئله نهتنها در کسبوکارهای مبتنی بر اطلاعات و داده که بهصورت مستقیم از APIها پولسازی میکنند بلکه در آن بخش از صنعت APIها که در آن استفاده از API در خدمترسانی به مشتری نقش دارد، نیز کاربرد دارد. همچنین برآورد میشود که اطلاعات (مانند اینکه چه کسی از API استفاده میکند، چه میزان استفاده میکند و با چه الگوی ارتباط برقرار میکند) از اهمیت بسیار زیادی برای زیرساخت API برخوردار باشد.
4- فناوری دو سرعته (two speed IT) به پلتفرمهایی برای موفقیت در شرکتهای بزرگتر بدل خواهد شد. ایده فناوری اطلاعات دو سرعته چیزی جدیدی نبوده و در سالهای اخیر اهمیت پیدا کرده است.
بااینحال، شاهد آن هستیم که فناوری اطلاعات دوسرعته به شکل روزافزون و به اشکال و طرق مختلف بهعنوان یک راهبرد ایجاد پلتفرم به کار گرفته میشود. در حالت اول، بخشی از سازمان بر بازطراحی و تغییر ساختار سیستمهای هستهای قدیمیتر تمرکز دارد تا این سیستمهای قدیمیتر را به مجموعهای از APIهای مطمئن و قابلاستفاده مجدد تبدیل کند.
از سویی دیگر، در حالت دوم، درحالیکه بخشهای دیگر این APIهای تجدید ساختار شده را برای ارائه کاربردهای جدید به خدمت میگیرند. این الگو در هر دو بخش سازمان ایجاد نوآوری میکند.
5- کاربرد اینترنت اشیا و APIها شاهد رشد گستردهای در آینده نزدیک خواهد بود. ظرفیت کاربردهای ابزارها و دستگاههای متصل به اینترنت، بسیار گسترده بوده و عاملی برای افزایش بهکارگیری API محسوب میشود. از حالا میتوان نمونهها و مصادیق فراوانی از بهکارگیری و کاربردهای اینترنت اشیا را برشمرد.
6- الگوهای لحظهای، برنامهریزی شده و فرا رسانهای، به بخشهای اصلی طراحی API بدل خواهند شد. در بسیاری از همایشهایی که با این موضوع برگزار شده، بخشی از رویداد به موضوع APIهای لحظهای، مبتنی بر رخداد و بهخصوص گونههای فرا رسانهای اختصاصیافته است.
درحالیکه تا امروز این موارد تنها یک نوع از APIها قلمداد میشدند، انتظار و برآورد این است که این تکنیکها و ساختارها به بخشهای اصلی جریان غالب طراحی API بدل شوند. بااینحال، هنوز تفاوتهای زیرساختی میان APIهای مختلف وجود دارد ولی تکنیکهایی که هرکدام از این روشها بکار میگیرند، بخش از یک الگوی طراحی واحد را شکل میدهد.
7- اهمیت مدیریت API در هر دو بخش عمومی و خصوصی افزایش خواهد یافت. در حال حاضر، APIها یکی از دغدغههای اصلی شرکتها محسوب میشود چرا که مدیریت مؤثر و کارآمد آن، نقشی اساسی در رسیدن به موفقیت ایفا میکند. امنیت، مقیاسپذیری، سهولت کاربرد از این به بعد گزینههای انتخابی و اختیاری در اقتصاد APIها محسوب نمیشوند و به به الزامی همیشگی تبدیل شدهاند.
8- کاربران غیرفنی و جذب شهروندان عادی برگ برنده APIها است. بسنده کردن به توسعهدهندگان برای رشد APIها ، کافی نخواهد بود. تجربه کاربران نهایی نیز بسیار حائز اهمیت بوده و نقش مهمی در موفقیت APIها ایفا میکند.
هر روز بیشتر از دیروز، موفقیت API علاوه بر میزان بهرهگیری و استفاده توسعهدهندگان نرمافزاری، به اقبال کاربران غیرفنی و عادی وابسته میشود.
9- شرکتها با چالشهایی جدی در خصوص هویت، امنیت و کنترل دسترسی مواجه خواهند شد. طبق پیشبینیها تشخیص هویت، حریم خصوصی و کنترل دسترسی، از جمله دغدغهها و نگرانیهایی هستند که شکلگیری استانداردهای بیشتر برای APIها را به دنبال خواهند داشت.
شاید فناوری جدیدی در سالهای آینده دراینخصوص ارائه نشود ولی پیشبینی شده است که تأمینکنندگان با پیچیدگی و مسائل حقوقی دشوارتری دستبهگریبان خواهند بود.
با توجه به اینکه «اینترنت اشیاء» و دستگاههای موبایلی به شکلی روزافزون همهگیر میشوند، در نتیجه ما با هویتهای جدید فراوانی مواجه هستیم که نیازمند رسیدگی هستند؛ هویت تأمینکننده، هویت تولیدکننده اپلیکیشن، هویت اپلیکیشن، هویت دستگاه و هویت کاربر بهعلاوه مجوزهای کنترل دسترسی برای هر سطح. پرداختن به این مسائل از جنبه زیرساختی، امنیتی و تجربه توسعهدهندگان چالشی جدی برای APIهای پیچیده محسوب میشود.
10- تعریف و تدوین استانداردها در حوزه API، منجر به رشد انفجاری استفاده از آنها در زمینههای کاربردی میشود. در واقع، کامل شدن معیارها و استانداردهای تعریف API علیالخصوص حرکت از سمت لینوکس بهسوی API باز، اقدام و حرکتی مثبت در این صنعت محسوب میشود. استحکام قالبها و فرمتهای تعریف API این ظرفیت و پتانسیل را دارد تا به ایجاد رشد سریع و انفجار گونه در ابزارها و خدمات سازگار منجر شود اما این در حالی است که هماکنون این سرویسها برای تثبیت جایگاه خود به حمایت سازمانهای مختلف نیازمند هستند. استانداردهای مشترک فرصتی مغتنم را فراهم آورده است.