اقتصاد API یک پدیده نوظهور است که اگر عنوانش را به تنهایی به کار ببریم شاید برای بسیاری ناشناخته و غیر قابل فهم باشد. اقتصاد API از پدیده‌های مربوط به تحول دیجیتال است که کم کم تلاش می‌کند تا سهمی از اقتصاد دیجیتال را به خود اختصاص دهد.

در این مقاله که برگرفته از مقاله ریچارد پیرز از مدیران مایکروسافت است و در کتاب فینتک منتشر شده است، اقتصاد API معرفی می‌شود و ابعاد مختلف آن مورد بررسی قرار می‌گیرد. این کتاب در سال 1396 توسط انتشارات راه‌پرداخت منتشر شده است.

در گذشته، اگر شرکت‌ها یک بازار نیچ یا ناکارآمدی در بازار مشاهده می‌کردند باید برای خلق یک محصول جدید کل فناوری را می‌ساختند؛ اما استفاده از APIها آن‌ها را قادر ساخته تا مالکیت معنوی از پیش موجــود خود را به خدمات جدید متصــل کنند، در پول و زمان صرفه‌جویی کنند و به کســب وکارها اجازه خلق گزاره های ارزش (ارزشهای پیشنهادی) جدید یا بســط گزاره‌های ارزش فعلی را بدهند. اگرچه سال‌هاست که APIها در دسترس هســتند، اما صرفا APIهای مدرن برای جهان «اتصال و اجرا» طراحی شده اند. به عبارت ساده‌تر، در یک سطح بسیار اساسی، توانمندسازی کسب وکار برای نمونه‌سازی سریع‌تر، با هزینه کمتر و مخارج کلی، به خودی خود یک مزیت است. به طور سنتی، توسعه‌دهندگان شبانه‌روزی، آژانس‌های خلاق یا حتی کار با شــرکای فعلی برای انجام آزمایش‌ها یک امر طولانی و پرهزینه است که کســب و کارها را به‌خاطر نبود چالاکی دل‌سرد می‌سازد. ایجاد تغییرات جزئی در نحوه‌ای که همکاری، طراحی، اجرا و هماهنگ می‌کنید اثرات بزرگی بر چالاکی و صرفه جویی در هزینه دارد. پذیرش اقتصاد API صرفا در مورد افشا و آشکارسازی APIهای خود در بیرون از شرکت نیست. مزایایی در استفاده از این مدل در داخل و استفاده از آن با شرکا وجود دارد. بخشی از استراتژی پیروزی این است که وقتی مدل کسب وکارتان مناسب و به اندازه کافی بالغ شد آماده باشید. یک پلتفرمAPI  به شما کمک می‌کند فرایندها، خدمات، محتوا و داده‌های کسب وکارتان را به شرکا، تیم‌های داخلی و توسعه‌دهندگان مستقل به‌صورت آسان و امن متصل کنید.

به‌طورخلاصه، اقدامات زیر را توصیه می‌کنیم:

• معرفی مدل API درگام‌ها و مراحل کوچک؛
• نمونه‌سازی سریع و چابک، توسعه و آزمایش با استفاده از APIها؛
• کاوش روش‌های جدید برای توسعه؛
• اجاره دادن و استفاده از یک سکوی مدیریتAPI  آماده مصرف (خارج از قفسه).

این رویکرد انعطاف پذیری و نوآوری را به حداکثر می‌رساند ضمنا ریسک را کاهش داده و هزینه‌ها را به حداقل می‌رساند.

درکAPIها

API مخفف رابط برنامه نویسی نرم افزار اســت. API راهی است تا توسعه‌گران به خدمات و منابع از بخش‌های دیگر نرم‌افزاری که ننوشــته‌اند دسترســی داشته باشــند؛ مثلا، معمولا نرم‌افزارهای شــبکه دارای APIهایی هســتند که به دیگر نرم‌افزارها اجازه ادغام شدن با آن‌ها را می‌دهند؛ اما این چیزی بیش از میان‌افزار صرف یا فقط یک دروازه خدمات است. یک شرکت مشخصات API خود را در اختیار عمومی اشخاص ثالث انتخاب شده قرار می‌دهد به‌طوری که سایر توسعه‌دهندگان بتوانند محصولاتی برای کار با آن طراحی کنند.API  دستگاه‌ها، فرایندها، خدمات و نرم‌افزار را در یک اکوسیستم دیجیتال به هم وصل می‌کند (شکل زیر را ببینید).

ارزش کسب و کاری APIها برای صنعت خدمات مالی

APIهای باز یا عمومی نوک کوه یخ هستند؛APIخصوصی بسیار بیشتری نسبت به APIهای عمومی وجود دارد. با وجود موبایل، کلود، رسانه اجتماعی، کلان داده‌ها و IoT، تعداد APIها طی دهه گذشته رشد زیادی داشته‌است.

APIها روشهای جدیدی برای متمایز ســاختن شما و ســاخت یک مزیت رقابتی ایجاد می‌کنند، مثلا از طریق

• یکپارچه سازی محتوا از شرکا برای ایجاد فرصت‌های فروش متقابل و تشویق به‌ خرید؛
• ایجاد خطوط جدید کسب و کار؛
• بسط عرضه محصول با استفاده از داده‌های شرکت به طرق جدید؛
• تقویت برند با ارائه تجربه ثابت و شخصی شده در بین نقاط متعدد تماس با مشتری؛
• فعالسازی قابلیت استفاده مجدد، بنابراین یکپارچه‌سازی شریک جدید سریع‌تر هستند؛
• ارائه خدمات در داخل به صورت کارآمدتر.

مدل‌های کسب‌وکار API

همچنین APIها می‌توانند به صورت مســتقیم یا غیرمستقیم پول‌ســازی کنند. مدل‌های مختلف کسب و کار وجود دارند که می‌توان از میان‌ آن‌ها انتخاب کرد:

• رایگان. شــرکت‌ها می‌توانندAPI خود را برای تولید درآمد جدید یا به اشتراک‌گذاری اطلاعات به طور گسترده باز کنند؛ مثلا، API  تبلیغات محصول آمازون که به افراد اجازه می‌دهد محصولات آمازون را در سایت شخصی خود تبلیغ کنند.
• APIبه عنوان محصول. شــرکت‌هایی نظیر Twilio  و Stripe  خدمات خود را از طریق یک API  به‌صورت انحصاری به دیگر توسعه‌دهندگان نرم‌افزار می‌فروشند: تلفن اینترنتی و پیام‌دهی فوری به عنوان یک سرویس در مورد Twilio و پرداخت اینترنتی برای Stripe.
• توسعه‌دهنده پرداخت می‌کند. برخی شرکتها دسترسی به اطلاعاتشان را از طریق یک API، یا از طریق مدل پرداخت به صورت روزانه، با هزینه‌های معاملاتی، یا با هزینه ماهانه یا سالانه.
• به توسعه‌دهنده پرداخت می‌شود. برخی شــرکت‌ها درآمد خود را با توسعه‌دهندگان به اشتراک می‌گذارند؛ مثلا، The Guardian درآمد تبلیغاتی خود را با توسعه‌دهندگان به اشتراک می‌گذارد و QuickPrints API  شرکتWalgreens  درصدی از درآمد خود را به توســعه‌دهندگان نرم‌افزاری می‌پردازد که از خدمات چاپ عکس شرکت از طریق API  استفاده‌ می‌کنند
• کسب محتوا. مدل کسب محتوا داده‌های ارزشــمند را برای استفاده کسب وکار نظیر بازخورد، نظردهی یا محتوا جمع آوری می‌کند؛ مثلا، API Flickr به افراد اجازه می‌دهد تصاویر را به سایت آپلود کنند.
• انتشار و توزیع محتوا .این مورد موجب می‌شود محتوا برای انتشار توسط اشخاص ثالثی نظیر TripAdvisor API در دسترس قرار گیرد که به وبسایت‌های مسافرتی اجازه می‌دهد نقدهای کاربران را به اشتراک گذارند.

محرکهای اقتصاد API

در طول 15 ســال گذشــته، APIها در همه‌جا رونق گرفته‌اند اما فکر نمی‌کنیم این پایان داستان باشد. در واقع، هنوز در روزهای اولیه اقتصادAPI  قرار داریم. چهار چیز محرک رشد آتی آن هســتند:  IoT، رسانه اجتماعی، نیاز به ارائه تجارب شــگفت انگیز و ثابت در نقاط تماس متعدد مشــتری و جاه طلبی دپارتمان‌های مترقیIT  برای کمک مســتقیم‌تر به رشد کسب وکار.

• گارتنر پیش‌بینی می‌کند که مجموع ارزش‌افزوده اقتصادی ازIoT در سال 2020 در بســیاری از-تقریبا تمام- صنایع 1.9 تریلیون دلار خواهد بود. نقاط نهاییIoT  با نرخ 35.2 درصد CAGR  از سال 2013 تا 2020 رشد خواهد یافت و به یک مبنای ثابت‌شــده 25.0 میلیارد واحد می‌رسد. در ســال 2020، 8.3 میلیارد «چیز» عرضه خواهد شد که بیش از نیمی از آن‌ها اپلیکیشن‌های مصرف‌کننده هستند. IoT از مجموع خدمات با هزینه حدود263 میلیارد دلار در سال2020 پشتیبانی خواهد کرد. این یک فرصت بزرگ است (شکل بعدی را ببینید) و APIها برای گرفتن بیشترین مزیت از دستگاه‌های متصل به اینترنت و استفاده از این فرصت بازارمهم هستند.
• رسانه‌اجتماعی.«طی8سال آینده ممکن است متوجه شویم که رسانه اجتماعی صرفا بخش دیگری از فناوری که جهان را تغییر می‌دهد نیست»، اما طبق رسانه اجتماعی، «بلکه عصر جدیدی اســت که بســیار به انقلاب صنعتی شبیه اســت. در حالی که انقلاب صنعتی شــیوه تولید ما را تغییر داد (نیمه اول کسب وکار)، انقلاب اجتماعی نحوه فروش، بازاریابی، خدمت رســانی و ارائه راه‌حل‌هایمان را تغییر می‌دهد (نیمه دوم کسب وکار).» به همان نسبت که این روند رشد می‌یابد، شرکتها از APIها برای تعامل با رســانه اجتماعی، درک فرصت‌ها و کاوش روش‌های پول‌سازی از آن بدون آسیب رساندن به برندها استفاده خواهند کرد.
• تجارب مشتری چندکاناله. کســب وکارها دائما به دنبال راه‌های جدید برای تعامل با مشتریان هستند؛ مثلا، خرده فروشان استراتژی‌های چندکاناله یا کانال همه‌منظوره‌ای را می‌پذیرند که وب، فروشگاه‌های فیزیکی و موبایل را یکپارچه و ادغام می‌سازند؛ اما با بسط کانال‌ها (از جمله اینترنت، موبایل، کیوسک، فروشگاه‌ها، شعب، دیوارهای دیجیتالی،دستگاههای درون خودرو، بازی، تلویزیون وغیره) شرکت‌ها برای استفاده ســریع و مقرون به‌صرفه از این کانال‌ها به چالاکی نیاز دارند. تصورکنید قادر به ارائه تجربه مشتری و برند ثابت و پایدار در یک کانال جدید کمتر از یک ماه هستید
• دپارتمان فعال IT. یک دپارتمانIT  را در نظر بگیرید که در اتاق پشــتی می‌ماند و تنها کارهای کامپیوتری و سرور را انجام می‌دهد و دائما میگوید «نه» و صرفا بر «روشن نگهداشــتن چراغ‌ها» تمرکز می‌کند. از طرف دیگر، یک دپارتمــانIT  را تصور کنید که به صورت فعال به تصمیم‌گیران کســب وکار راه‌های جدیدی برای جذب و حفظ مشتریان و تعامل با آن‌ها یا بهبود کارایی و چالاکی کسب و کار یا رسیدن به مشتریان، بازارها و شرکای زنجیره تامین ارائه می‌دهد. کدام دپارتمان را ترجیح می‌دهید رهبری کنید؟ اگر مدیرعامل بودید کدامیک را ترجیح می‌دادید در کسب وکارتان داشته باشید؟ APIها یک ابزار مهم برای تحول دپارتمان‌هایIT  هستند.

به اقتصاد API ملحق شوید: با یک کسب وکار کوچک شروع کنید، اکنون شروع کنید.

شرکت‌ها باید APIها را مراحل مختلف در طول زمان بپذیرند. اگر فرایند به‌خوبی هماهنگ شــده باشــد، هر مرحله ارزش خلق خواهد کرد، در نتیجه فرایند را خودکفــا، قابل کنترل و مقرون به صرفه می‌سازد. شــما به یک استراتژی کاملا توســعه یافته برای رسانه اجتماعی، اپ‌ها یا کانال‌ها نیاز ندارید. همچنین به یک مدل کسب وکار کاملا جدید هم نیاز ندارید.

منبع شکل: کتاب فینتک

از طریق آزمایش و یادگیری با پروژه‌های کوچک و افزایشــی، یک رویکرد تکرار شونده برای نوآوری اتخاذ کنید.

• برنامه‌های خلاق و فرانت اندهای وب (front-ends) که به‌ ســرعت و ارزان ساخته می‌شوند را دریافت کنید.
• پلتفرم‌ها را بدون یکپارچه‌سازی کامل آن اجاره و استفاده کنید.
• با آشکارسازی یک سری وظایف و توابع برای توسعه‌دهندگان شروع کنید.
• موارد باقیمانده برای توسعه آتی را رها کنید.
• رویکردهــای«اجاره-قبل از-خرید-قبــل از-ســاخت» و «پیکربندی-قبل از- سفارشی سازی» را امتحان کنید.
• برای این مرحله نمونه ســازی و توسعه ســریع زیاد در زیرســاخت و منابع داخلی سرمایه‌گذاری نکنید.

با یک مجموعه از پیش تصور شده قوانین شــروع نکنید با خلاقیت‌تان را با نگرانی در  مورد ایمنی، ریسک و سایر محدودیتها محدود نکنید. در عوض تمام احتمالات را در ذهنتان بررسی کنید و سپس برای شــروع چند احتمال و امکان کم‌خطر و با برد سریع انتخاب کنید.

میان‌افزار موجود پاسخ نیست.

بیشتر سیستم‌های میان‌افزار از کارکردهای ضروری برای ارائه یک API حقیقی برخوردار نیســتند؛ مثلا، آن‌ها اغلب فاقد فرایندی برای توسعه‌دهندگان شــبانه‌روزی، یک فروشگاه نرم‌افــزار، مدیریت کلیدی و ابــزار نظارتی برای گــزارش دهی در مورد رفتار و اســتفاده مصرف کننده هستند. سکوهایAPI  اختصاصی طراحی شده‌اند تا توسعه‌دهندگان را فعال سازند و انجام اقدامات زیر را تسهیل کنند:

• آشکارســازی خدمات داده‌ای از طریق APIهای خوش‌ســاخت که قوی هســتند و اندازه‌گیری‌شان راحت است؛
• ثبت و فعال سازی توسعه‌دهندگان؛
• ارائه، بررسی و تایید نرم‌افزارها؛
• ارائه دسترسی و در عین حال حفاظت از کســب وکار در برابر تهدیدها، اضافه بار عقبه (backend) و مسائل مربوط به خدمات؛
• نظارت بر اینکه‌ چگونه افراد از APIها با گزارش‌دهی دقیق استفاده می‌کنند؛
• کسب اطلاعات در مورد رفتارهای مشتری؛
• اضافه کردن ویژگی‌هایی نظیر فیدهای اخبار، محل جغرافیایی، یکپارچه سازی موتور جستوجو؛
• بررسی خطاها و مشکلات عملکرد برای بهبود پاسخ‌دهی.

سوال اصلی این اســت که آیا می‌خواهید اجاره کنید، بســازید، خرید کنید، پیکربندی کنید یا سفارشی‌سازی کنید. سکویی که به شــما امکان اجاره و پیکربندی را می‌دهد ارزان و توصیه شده ترین رویکرد ما برای استفاده از اقتصادAPI در بخش خدمات مالی است.